Trong hôn nhân, con gái Nùng
được đề cao, nhà trai phải đáp ứng đủ các lễ như: Lễ dạm hỏi, lễ ăn hỏi, lễ
cưới, lễ lại mặt và một số tục lệ khác. Có như vậy cô con dâu tương lai mới có
giá, được coi trọng và làm vẻ vang cho cha mẹ, họ hàng. Theo tục lệ truyền thống
người Nùng không có tập quán ăn hỏi là cưới ngay, phía nhà trai bao giờ cũng
phải chờ đợi một thời gian. Người Nùng cũng giống người Tày nhà có nhiều con
gái, cô chị hay cô em cưới trước đều được, không quy định chị phải cưới trước
em.
Nét đẹp trong lễ cưới của người Nùng
Người Nùng có nhiều phong tục đẹp,độc đáo trong lễ cưới
của mình. Hôn nhân của người Nùng là hôn nhân một vợ một chồng, và người phụ nữ
về ở bên nhà
chồng
Trước hết là lễ so tuổi, nhà trai mang sang nhà gái một
đôi hạt cau khô để xin lá số của cô gái. Sau một tháng nếu nhà gái không trả lại
đôi hạt cau thì coi như nhà gái đã ưng thuận, nhà trai sẽ đến hỏi lần thứ hai để
hai gia đình định ngày đính hôn và thỏa thuận sính lễ.
Lễ đính hôn gồm một con lợn và một đôi gà sống thiến. Sau lễ đính hôn có thể một vài năm mới cưới, trước kia lễ vật đám cưới rườm rà có khi nhà trai phải mất một vài năm mới lo đủ.
Lễ đính hôn gồm một con lợn và một đôi gà sống thiến. Sau lễ đính hôn có thể một vài năm mới cưới, trước kia lễ vật đám cưới rườm rà có khi nhà trai phải mất một vài năm mới lo đủ.
Đối với nhà gái cũng phải chuẩn bị nhưng nhẹ nhàng hơn
nhà trai, cô gái chỉ phải chuẩn bị chăn màn, quần áo và một số đồ
dùng.
Lễ cưới thường được tổ chức vào mùa khô. Trước hôm cưới
nhà trai mang lễ vật gồm thịt lợn, rượu, gạo… đến nhà gái theo yêu
cầu.
Khi đi đón dâu nhà trai gồm có chú rể, phù rể, ông mối….
Ông mối là người rất quan trọng. Bởi theo quan niệm của người Nùng đôi vợ chồng
trẻ có hạnh phúc giàu có hay không phụ thuộc rất nhiều vào ông
mối.
Khi xuất hành đến nhà gái, chú rể thắp hương vái lạy
trước bàn thờ tổ tiên rồi đi trước, tiếp đến là 2 cô đón dâu và cuối cùng là ông
mối.
Tới nhà cô dâu, chú rể làm lễ trình báo tổ tiên, sau đó
mời trầu, mời thuốc tất cả họ hàng nhà cô dâu. Đoàn đưa dâu gồm một bà đưa dâu,
một cô phù dâu, một cô mang theo tặng
phẩm.
Việc trải chiếu giường cô dâu đêm tân hôn nhất thiết chỉ
bà đưa mới được trải, đây là người đã được chọn lựa rất
kỹ.
Trước khi về nhà chồng cô dâu phải mặc những bộ trang
phục mới và đẹp. Cô dâu được trang điểm rất kỹ càng, phải chọn người biết chải
tóc và đội khăn.
Gia đình chuẩn bị một bó đuốc đang cháy đặt cạnh bên bếp
lửa, cô dâu cúi xuống hai tay cầm bó đuốc đang cháy đẩy vào bếp, làm cho ngọn
đuốc bốc cao.. sau những thủ tục trên cô dâu ra cửa, phù dâu và những người
trong đoàn đi theo, kể từ đây cô dâu không được nhìn ngoái
lại.
Trên đường đi qua các đền miếu, ông mối vào thắp hương
khấn vái. Nếu hai đám cưới gặp nhau giữa đường thì hai cô dâu mời trầu hoặc tặng
nhau vật kỷ niệm và phải tránh nhau theo bên
phải.
Khi đến nhà chú rể bếp lửa phải được che kín không được
cho cô dâu nhìn thấy. Bước vào nhà cô dâu thực hiện lễ báo tổ tiên để công nhận
cô từ nay là con cháu trong gia đình.
Sáng hôm sau bà đưa đại diện cho nhà gái làm lễ bàn giao và những hồi môn, tặng phẩm của nhà gái cho nhà trai. Sau ba ngày sẽ làm lễ lại mặt.
Sáng hôm sau bà đưa đại diện cho nhà gái làm lễ bàn giao và những hồi môn, tặng phẩm của nhà gái cho nhà trai. Sau ba ngày sẽ làm lễ lại mặt.
Lễ vật gồm một đôi gà luộc chín, một khay xôi màu đỏ.
Trong lễ lại mặt chú rể mới có thời gian làm quen với những người thân thích của
cô dâu.
Trong một vài năm đầu cô dâu về nhà bố mẹ đẻ vào những
dịp có công có việc. Mỗi lần về anh em họ hàng bên chồng phải đích thân sang
đón.
Hiện nay đồng bào Nùng đã có rất nhiều tiến bộ trong việc
cưới hỏi, thủ tục đám cưới đã giản đơn hơn rất nhiều, nhưng vẫn giữ được bản sắc
và phong tục
riêng.
Hoàng Sa
Vẳn
Trong hôn nhân, con gái Nùng
được đề cao, nhà trai phải đáp ứng đủ các lễ như: Lễ dạm hỏi, lễ ăn hỏi, lễ
cưới, lễ lại mặt và một số tục lệ khác. Có như vậy cô con dâu tương lai mới có
giá, được coi trọng và làm vẻ vang cho cha mẹ, họ hàng. Theo tục lệ truyền thống
người Nùng không có tập quán ăn hỏi là cưới ngay, phía nhà trai bao giờ cũng
phải chờ đợi một thời gian. Người Nùng cũng giống người Tày nhà có nhiều con
gái, cô chị hay cô em cưới trước đều được, không quy định chị phải cưới trước
em.
Nét đẹp trong lễ cưới của người
Nùng
Người Nùng có nhiều phong tục đẹp,độc đáo trong lễ cưới
của mình. Hôn nhân của người Nùng là hôn nhân một vợ một chồng, và người phụ nữ
về ở bên nhà
chồng
Trước hết là lễ so tuổi, nhà trai mang sang nhà gái một
đôi hạt cau khô để xin lá số của cô gái. Sau một tháng nếu nhà gái không trả lại
đôi hạt cau thì coi như nhà gái đã ưng thuận, nhà trai sẽ đến hỏi lần thứ hai để
hai gia đình định ngày đính hôn và thỏa thuận sính lễ.
Lễ đính hôn gồm một con lợn và một đôi gà sống thiến. Sau lễ đính hôn có thể một vài năm mới cưới, trước kia lễ vật đám cưới rườm rà có khi nhà trai phải mất một vài năm mới lo đủ.
Lễ đính hôn gồm một con lợn và một đôi gà sống thiến. Sau lễ đính hôn có thể một vài năm mới cưới, trước kia lễ vật đám cưới rườm rà có khi nhà trai phải mất một vài năm mới lo đủ.
Đối với nhà gái cũng phải chuẩn bị nhưng nhẹ nhàng hơn
nhà trai, cô gái chỉ phải chuẩn bị chăn màn, quần áo và một số đồ
dùng.
Lễ cưới thường được tổ chức vào mùa khô. Trước hôm cưới
nhà trai mang lễ vật gồm thịt lợn, rượu, gạo… đến nhà gái theo yêu
cầu.
Khi đi đón dâu nhà trai gồm có chú rể, phù rể, ông mối….
Ông mối là người rất quan trọng. Bởi theo quan niệm của người Nùng đôi vợ chồng
trẻ có hạnh phúc giàu có hay không phụ thuộc rất nhiều vào ông
mối.
Khi xuất hành đến nhà gái, chú rể thắp hương vái lạy
trước bàn thờ tổ tiên rồi đi trước, tiếp đến là 2 cô đón dâu và cuối cùng là ông
mối.
Tới nhà cô dâu, chú rể làm lễ trình báo tổ tiên, sau đó
mời trầu, mời thuốc tất cả họ hàng nhà cô dâu. Đoàn đưa dâu gồm một bà đưa dâu,
một cô phù dâu, một cô mang theo tặng
phẩm.
Việc trải chiếu giường cô dâu đêm tân hôn nhất thiết chỉ
bà đưa mới được trải, đây là người đã được chọn lựa rất
kỹ.
Trước khi về nhà chồng cô dâu phải mặc những bộ trang
phục mới và đẹp. Cô dâu được trang điểm rất kỹ càng, phải chọn người biết chải
tóc và đội khăn.
Gia đình chuẩn bị một bó đuốc đang cháy đặt cạnh bên bếp
lửa, cô dâu cúi xuống hai tay cầm bó đuốc đang cháy đẩy vào bếp, làm cho ngọn
đuốc bốc cao.. sau những thủ tục trên cô dâu ra cửa, phù dâu và những người
trong đoàn đi theo, kể từ đây cô dâu không được nhìn ngoái
lại.
Trên đường đi qua các đền miếu, ông mối vào thắp hương
khấn vái. Nếu hai đám cưới gặp nhau giữa đường thì hai cô dâu mời trầu hoặc tặng
nhau vật kỷ niệm và phải tránh nhau theo bên
phải.
Khi đến nhà chú rể bếp lửa phải được che kín không được
cho cô dâu nhìn thấy. Bước vào nhà cô dâu thực hiện lễ báo tổ tiên để công nhận
cô từ nay là con cháu trong gia đình.
Sáng hôm sau bà đưa đại diện cho nhà gái làm lễ bàn giao và những hồi môn, tặng phẩm của nhà gái cho nhà trai. Sau ba ngày sẽ làm lễ lại mặt.
Sáng hôm sau bà đưa đại diện cho nhà gái làm lễ bàn giao và những hồi môn, tặng phẩm của nhà gái cho nhà trai. Sau ba ngày sẽ làm lễ lại mặt.
Lễ vật gồm một đôi gà luộc chín, một khay xôi màu đỏ.
Trong lễ lại mặt chú rể mới có thời gian làm quen với những người thân thích của
cô dâu.
Trong một vài năm đầu cô dâu về nhà bố mẹ đẻ vào những
dịp có công có việc. Mỗi lần về anh em họ hàng bên chồng phải đích thân sang
đón.
Hiện nay đồng bào Nùng đã có rất nhiều tiến bộ trong việc
cưới hỏi, thủ tục đám cưới đã giản đơn hơn rất nhiều, nhưng vẫn giữ được bản sắc
và phong tục
riêng.
Hoàng Sa
Vẳn