Đến bản Tả Phìn xem người Dao làm
trống
Nghề làm trống vốn được lưu truyền từ thế
hệ này sang thế hệ khác trong gia đình, dòng họ người Dao đỏ ở bản Tả Phìn,
huyện Sapa, tỉnh Lào Cai. Trống đối với người Dao đỏ là vật dụng rất quan trọng
và cần thiết.
Theo phong tục, mỗi gia đình người Dao Đỏ
phải có một bộ trống để phục vụ cho sinh hoạt văn hóa vào những ngày lễ, tết,
cưới hỏi, ma chay. Người Dao đỏ bản Tả Phìn làm trống chủ yếu bằng phương pháp
thủ công, khá công phu. Mặt trống được làm từ da bò hoặc da trâu. Da được đem
phơi nắng hoặc để gác bếp từ 10-15 ngày rồi mới đem cắt theo khuôn tang
trống.
Tang trống được làm từ gỗ mít, đục rỗng
ruột và vuốt tròn sao cho tang mỏng, nhẹ nhưng vẫn bền, chắc. Da mặt trống được
gắn vào tang trống bằng cách dùng các dây mây dẻo dai nối lại hai mặt trống, sau
đó người thợ dùng các nêm gỗ đóng chặt vào tang trống để kéo các sợi mây đan vào
nhau, sao cho da mặt trống căng, tạo ra âm thanh trầm bổng. Các nêm gỗ găm xung
quanh trống tạo nên sự khác biệt độc đáo của trống người Dao đỏ bản Tả
Phìn.
Người chuyên làm trống ở bản Tả
Phìn, cho biết: Chúng tôi phải học để làm, làm đúng như ngày xưa, làm bằng dây mây, cái nêm trống thì cũng đóng bằng thủ công
hết. Trống này làm ra phục vụ cho hoạt động văn nghệ, ngày lễ, ngày tết. Vào
ngày mùng một tết, bà con cúng tổ tiên cũng dùng trống. Không phải gia đình
người Dao nào cũng làm được trống. Nghề làm trống phải được truyền
từ đời này sang đời khác. Hiện, xưởng làm trống của gia đình ông Lý Phủ Quyện là
một điểm khá nổi tiếng với du
khách.
Người làm trống, ngoài đôi tay khéo léo còn
cần đôi tai tinh tế để nghe và chỉnh âm thanh của trống. Một chiếc trống chuẩn,
khi đánh lên, người ở xa vẫn nghe tiếng âm vang, người ở gần không thấy chói
tai, như vậy mới là một chiếc trống tốt. Ngày nay, trống của người Dao đỏ bản Tả
Phìn không chỉ phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt của người dân, mà còn là một sản
phẩm du lịch độc đáo, thu hút du khách đến tham quan, tìm hiểu.
Triệu Minh Bắc
Đến bản Tả Phìn xem người Dao làm
trống
Nghề làm trống vốn được lưu truyền từ thế
hệ này sang thế hệ khác trong gia đình, dòng họ người Dao đỏ ở bản Tả Phìn,
huyện Sapa, tỉnh Lào Cai. Trống đối với người Dao đỏ là vật dụng rất quan trọng
và cần thiết.
Theo phong tục, mỗi gia đình người Dao Đỏ
phải có một bộ trống để phục vụ cho sinh hoạt văn hóa vào những ngày lễ, tết,
cưới hỏi, ma chay. Người Dao đỏ bản Tả Phìn làm trống chủ yếu bằng phương pháp
thủ công, khá công phu. Mặt trống được làm từ da bò hoặc da trâu. Da được đem
phơi nắng hoặc để gác bếp từ 10-15 ngày rồi mới đem cắt theo khuôn tang
trống.
Tang trống được làm từ gỗ mít, đục rỗng
ruột và vuốt tròn sao cho tang mỏng, nhẹ nhưng vẫn bền, chắc. Da mặt trống được
gắn vào tang trống bằng cách dùng các dây mây dẻo dai nối lại hai mặt trống, sau
đó người thợ dùng các nêm gỗ đóng chặt vào tang trống để kéo các sợi mây đan vào
nhau, sao cho da mặt trống căng, tạo ra âm thanh trầm bổng. Các nêm gỗ găm xung
quanh trống tạo nên sự khác biệt độc đáo của trống người Dao đỏ bản Tả
Phìn.
Người chuyên làm trống ở bản Tả
Phìn, cho biết: Chúng tôi phải học để làm, làm đúng như ngày xưa, làm bằng dây mây, cái nêm trống thì cũng đóng bằng thủ công
hết. Trống này làm ra phục vụ cho hoạt động văn nghệ, ngày lễ, ngày tết. Vào
ngày mùng một tết, bà con cúng tổ tiên cũng dùng trống. Không phải gia đình
người Dao nào cũng làm được trống. Nghề làm trống phải được truyền
từ đời này sang đời khác. Hiện, xưởng làm trống của gia đình ông Lý Phủ Quyện là
một điểm khá nổi tiếng với du
khách.
Người làm trống, ngoài đôi tay khéo léo còn
cần đôi tai tinh tế để nghe và chỉnh âm thanh của trống. Một chiếc trống chuẩn,
khi đánh lên, người ở xa vẫn nghe tiếng âm vang, người ở gần không thấy chói
tai, như vậy mới là một chiếc trống tốt. Ngày nay, trống của người Dao đỏ bản Tả
Phìn không chỉ phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt của người dân, mà còn là một sản
phẩm du lịch độc đáo, thu hút du khách đến tham quan, tìm hiểu.
Triệu Minh Bắc
